Zalejowa 372 m

Zelejowa (372 m n.p.m.) jest najwyższym wzniesieniem Pasma Zelejowskiego leżącego na północny-zachód od Chęcin. Zbudowana jest z wapieni dewońskich poprzecinanych żyłami kalcytowymi.

Na Zelejowej występuje najdłuższa w Górach Świętokrzyskich grań wapienna (liczy sobie około pół kilometra) z licznymi szczelinami i żłobkami krasowymi. Działały tu dwa duże kamieniołomy i kilka mniejszych łomów. W kamieniołomie „Szczerba” od wieków wydobywano piękną odmianę marmuru chęcińskiego tzw. różankę zelejowską, w której biały i różowy kalcyt zabarwiony jest wiśniowym hematytem z zielonkawymi i niebieskimi wtrąceniami minerałów miedzi (żyła kalcytowa powstała w wyniku krystalizacji z gorących zmineralizowanych wód, krążących szczelinami skalnymi podczas ruchów górotwórczych w środkowym i górnym dewonie 374-390 mln lat temu). W XV wieku kronikarz Jan Długosz napisał "Chęciny, góra z zamkiem od miasteczka przyległego tak nazwana, w niej i około niej obfite kopalnie marmurów". Nie są to typowe marmury, czyli skały o budowie krystalicznej powstałe z przemiany skał węglanowych pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia. Marmury Świętokrzyskie to sprasowane skały węglanowe, które przy obróbce zachowują się ta sam ja prawdziwe marmury, dają się łatwo polerować. W 1954 roku na Zelejowej utworzony został rezerwat przyrody. Przedmiotem ochrony zostały wówczas formy skalne z przykładami wietrzenia krasowego, odsłonięcia geologiczne o ciekawej tektonice i mineralizacji oraz rzadkie gatunki roślin i zwierząt.

Przez wierzchołek Zelejowej przebiega czarna ścieżka przyrodnicza. W pobliżu szczytu czerwony szlak turystyczny im. Sylwestra Kowalczeskiego z Kielc do Chęcin, a u podnóża grzbietu niebieski szlak turystyczny im. Edmunda Padechowicza z Łagowa do Chęcin.

Rekomendowana trasa:

Drogowskaz z nazwą szczytu i kodem QR znajduje się początku czarnej ścieżki przyrodniczej, przy wiacie turystycznej. Od drogowskazu na szczyt jest 400m.