Góra Chełmowa, wzgórze z modrzewiem polskim
Chełmowa Góra
Chełmowa Góra
Chełmowa Góra
Chełmowa Góra
Chełmowa Góra
Chełmowa Góra

Chełmowa Góra (348 m n.p.m.) jest najwyższym wzniesieniem Pasma Pokrzywiańskiego leżącego pomiędzy doliną Słupianki na zachodzie, a doliną Dobruchny na wschodzie. Zbudowana jest z jasnych piaskowców dewońskich, pokrytych pokładami lessu. Na jej terenie można spotkać kilka zbiorowisk leśnych, na północnych stokach występuje buczyna karpacka, w części zachodniej grąd jodłowy ze znacznym udziałem modrzewia, na południowych i południowo-wschodnich stokach grąd wysoki z modrzewiem. Rośnie tu 286 drzew pomnikowych, najwięcej wśród nich jest modrzewi (171) i buków (93). Do osobliwości tego terenu należą także liczne mrowiska, około 500 kopców. Duża liczba mrowisk związana jest z występowaniem mszyc żerujących na modrzewiu i produkujących obficie spadź, która jest ulubionym pokarmem mrówek.

Obszar ochrony ścisłej „Chełmowa Góra” utworzony został jako rezerwat ścisły już w roku 1920. W chwili powstania obejmował on całą Chełmowa Górę. Pod koniec XIX wieku badania na Chełmowej Górze prowadził profesor Marcin Raciborski, na podstawie tych badań w 1890 roku ukazała się jego pierwsza praca o modrzewiu polskim pt. „Kilka słów o modrzewiu w Polsce”. W roku 1913 ukazała się praca profesora Władysława Szafera pt. „Przyczynek do znajomości modrzewi euroazjatyckich ze szczególnym uwzględnieniem modrzewia w Polsce”. Profesor opisał w niej cechy modrzewia z Chełmowej Góry jako odrębnego gatunku, nadał mu nazwę modrzew polski, Larix polonica Rac. Z chwilą utworzenia w 1950 roku Świętokrzyskiego Parku Narodowego zmniejszono powierzchnię ochrony ścisłej na Chełmowej Górze do 13,36 ha. Obejmuje ona północno-zachodnie części wzniesienia. Pozostały obszar objęto ochroną częściową.

Na szczecie Chełmowej Góry stoi wykonany z czerwonego piaskowca pomnik poświęcony profesorowi Marcinowi Raciborskimu. Pomnik postawiło Polskie Towarzystwo Leśne w roku 1963, w setną rocznicę urodzin odkrywcy modrzewia polskiego. Przez wierzchołek Chełmowej Góry prowadzi czarny szlak turystyczny im. Jerzego Kapuścińskiego z Piórkowa do Nowej Słupi.

Rekomendowana trasa:

Trasy alternatywne:

Drogowskaz z nazwą szczytu i kodem QR znajduje się na wierzchołku Chełmowej Góry, przy czarnym szlaku turystycznym im. Jerzego Kapuścińskiego, Nowa Słupia - Piórków.